"Zor kullan bakalım ,zor kullan ruhum,ama daha sonra kendini saymaya zaman bulamayacaksın. Çünkü insanın bir tane hayatı var ,bir tek hayatı. Ama o hayatı yaşarken kendine hiç dikkat etmedin. Başkalarının mutluluğunu ,kendi mutluluğun saydın.Oysa kendi ruhundaki hareketleri dikkatle izlemeyenler ,mutlaka mutsuz olurlar." (Marcus Aurelius -Kendime Düşünceler)
Marcus Aurelius’un 2000 yıl önce bir savaş çadırında, gaz lambasının ışığında kendi kendine söylediği bu sözler, popüler stoacı felsefenin özü olmuş. Zamanın en güçlü imparatoru, en önemli savaşın kendine karşı olduğunu söylemiş, kibir, öfke ve hayal kırıklığından kaçmanın yollarını aramış.
Aurelius’un "başkalarının mutluluğu" dediği şey, onaylanma ve kıyaslanma bağımlılığımızdır. Ruhundaki hareketleri izlemek; bir haksızlığa uğradığında veya bir öfke dalgası yükseldiğinde hemen tepki vermemek, o duyguya dışarıdan bakabilmektir. Bu, reaksiyon göstermek yerine aksiyon seçmektir.
Marcus Aurelius der ki: Dünya ne kadar karmaşık, gürültülü veya adaletsiz olursa olsun, insanın içinde kimsenin dokunmaya güç yetiremeyeceği, sarsılmaz bir "İçsel Kale" vardır. İçsel Kale (Inner Citadel) tamamen bireyin kendi emeği, iradesi ve zihinsel disiplini ile inşa etmesi gereken bir sığınaktır. Bu kale bize dışarıdan verilmez, miras kalmaz ya da başkası tarafından kurulamaz.
Stoacılık ve Mevlana'nın sufi bakışı çok benzer.
Her ikisinde de hayatın mutluluğu, düşüncelerimizin kalitesine bağlıdır.
"Eğer düşüncen gül ise sen bir gül bahçesisin; eğer düşüncen diken ise yakılacak odunsun."(Mesnevi)
Mutluluk, dış dünyadan bir şeyler "toplamak" değil, iç dünyadaki gereksiz yükleri "atmak"tır.
Stoacılara göre hayatımız kontrol edebildiğimiz(düşünce ve niyetler) ve edemediğimiz(beden,zenginlik,şöhret) şeylerden oluşur.
Mutsuzluk, kontrol edemediklerimize hükmetmeye çalışmaktır. Stoacıların "kaderini sev" (Amor Fati) ilkesi, Mevlana’da ilahi takdire rıza ve teslimiyet olarak karşılık bulur.
Okuduklarımı mümkün olduğunca böyle özetledim , devamı gelecek. Sevgiler...
.jpg)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder